شرکت خشکه و فولاد پایتخت

مشخصه های لوله

لوله ها بر اساس معیارهای متفاوتی مانند قطر داخلی، قطر خارجی، ضخامت و طول تعریف می شوند. در شکل 2-6 مشخصه های لوله آمده است. و در جدول زیر مفهوم و مشخصه های آنها را ملاحظه می کنید.

همانطور که در شکل مشاهده می نمایید یک لوله دارای شعاع، قطر و محیط می باشد.

• محیط (Circumference) دور تا دور هر شکل را محیط آن می نامند.
• شعاع (Radius) خط مستقیمی که مرکز دایره را به محیط وصل می کند.
• قطر (Diameter) خط مستقیمی که. با عبور از مرکز دایره به یک جهت از محیط را به جهت دیگر منتقل می کند. و دو برابر شعاع می باشد.

تذکر: در محاسبات خمکاری لوله های فولادی، شعاع خم همیشه بر اساس محور طولی لوله منظور می گردد.

علامت گذاری روی لوله

برای افزایش دقت در علامت گذاری، از یک بست فلزی بعنوان دور لوله استفاده می شود. برای نشانه گذاری، روی لوله از نشانگرهای نوک تیز (مانند مداد ، مارکر) استفاده می گردد.

استفاده از ماژیک یا نشانگرهایی که نوک آنها پهن میباشد باعث پایین آمدن دقت در اندازه گیری می شود.

باید دقت شود که توسط ابزار نوک تیز روی لوله ها به هیچ وجه نباید خراش ایجاد نمود. زیرا این عمل باعث خوردگی و ضعیف شدن مقطع لوله می شود.

معمولاً دستگاه های خمکاری از یک جهت عملیات خم را انجام می دهند. به همین دلیل مشخص نمودن یک خط مرجع از ابتدای کار. خصوصاً در مواردی که باید چندین خم و در جهات مختلف ایجاد شود بسیار مفید است.

یک علامت طولی روی لوله مشخص میگردد. سپس لوله را به صورتی در دستگاه خمکاری قرار می گیرد. که آن علامت رو به بالا و خلاف جهت زاویه خم قرار گیرد.

این علامت علاوه بر امکان کنترل دقیق جهت خم. پس از خمکاری برای ادامه صحیح عملیات خمکاری در جهات مختلف بسیار مفید می باشد.

تار خنثی (طول گسترده) چیست؟

وقتی لوله ای خم میشود. لایه ی بیرونی قطعه کشیده شده و طول آن افزایش می یابد، همچنین لایه ی درونی آن فشرده می شود. و طول آن کاهش می یابد. بین لایه ی بیرونی و درونی قطعه، لایه ای وجود دارد که نه کشیده میشود. و نه فشرده می شود. یعنی طول قطعه بدون تغییر باقی می ماند. این طول را لایه ی خنثی می نامند.

برای محاسبه ی طول لوله از رابطه ی زیر استفاده می گردد.

L = π d α / 3 6 0

که در آن:

d: قطر لوله

α: زاویه ای باید لوله خم شود.

L: طول لوله ی خم شده می باشد.

تأثیرات فرآیند خمکاری بر لوله

جدول زیر تأثیر فرآیند خمکاری را بر روی خواص مواد نشان می دهد.